کبد چرب چیست؟
کبد محل اصلی سوخت و ساز بدن است. لذا مدیریت چربی ، تولید و تبدیل چربی یا دفع آن ، تا حد زیادی بر عهده سلولهای کبدی است. هنگامی که این سلولها به هر دلیلی مثل مصرف الکل، عفونت ها یا دلایل ارثی یا دلایل ناشناخته دچار اشکال شوند، عملکرد آنها مختل می شود و تغییراتی مثل تجمع چربی در این سلولها اتفاق می افتد.
انواع کبد چرب چیست؟
کبد چرب ممکن است ناشی از مصرف الکل (AFLD) یا بخشی از علایم عفونت های کبد(مثل هپاتیت c) باشد.
اما آنچه تمرکز این مقاله است، کبد چرب در افرادی است که عفونت نداشته و الکل مصرف نمی کنند یا بسیار محدود مصرف می کنند.
کبد چرب غیر الکلی چیست؟
تجمع چربی در سلولهای کبدی بدون علت شناخته شده، کبد چرب غیر الکلی است که ممکن است در چند مرحله مشاهده شود:
- فقط تجمع چربی باشد که در اصطلاح سونوگرافی ، گرید 1 کبد چرب می نامند. این درجه قابل برگشت است و با علایم غیر اختصاصی مثل خستگی یا در غالب موارد، بدون علامت می باشد.
- علاوه بر تجمع چربی، التهاب هم وجود داشته باشد که در اصطلاح سونوگرافی، گرید 2 درنظر گرفته می شود. این درجه هم قابل برگشت است. علایم اگر وجود داشته باشند در اینجا هم غیراختصاصی اند مثل احساس سنگینی شکم.
- التهاب منجر به تشکیل فیبروز شده که در اصطلاح سونوگرافی گرید 3 نامیده می شود.احتمال بروز علایمی مانند درد و سنگینی شکم در ناحیه کبد، حالت تهوع، بی اشتهایی، کاهش وزن در این بیماران، بیشتر است. خطر پیشرفت به سمت سیروز دارد.
- فیبروز شدید و مزمن شده، اسکار بر جا گذاشته، که در اصطلح سونوگرافی گرید 4 می نامند و این همان سیروز است که تغییرات ایجاد شده متاسفانه پایدار است، البته با درمان می توان جلوی پیشرفت آن را گرفت.
- درنهایت اگر هیچ اقدام مناسبی انجام نشود ، سیروز کل کبد را درگیر کرده و کبد بی عملکرد می شود و یا به سمت سرطان کبد پیشرفت می کند.
چه کسانی به کبد چرب غیر الکلی مبتلا می شوند؟
کارشناسان علت واقعی ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی را نمی دانند اما عواملی مؤثر شناخته شده اند، ریسک فاکتور ها، که برخی قابل تغییر نیست و برخی قابل دستکاری و کنترل می باشد:
ژنتیک
دیابت
چربی خون بالا
چاقی
فشارخون بالا
یائسگی
عدم تحرک کافی
رژیم غذایی کم فیبر و استفاده مکرر از فست فود ها و غذاهای آماده
مصرف برخی داروها که به سلولهای کبدی آسیب می زنند مثل داروهای شیمی درمانی
راههای درمان کبد چرب غیر الکلی چیست؟
مهم ترین روش درمان تغییر سبک زندگی است. اصلاح تغذیه، فعالیت ورزشی، و درمان بیماری های زمینه ای که در بالا ذکر شد. در مواردی ممکن است پزشک شما داروهایی را هم برای کمک به درمان پیشنهاد دهد. استفاده از روشهای طب سنتی تحت نظر متخصص هم می تواند کمک کننده باشد.